Hoewel de trend op de Europese e-bikemarkt opwaarts is, zijn er verschillen tussen geografische gebieden. Elk land heeft zijn eigen omstandigheden en mobiliteitstrends. De Benelux-regio, bestaande uit België, Nederland en Luxemburg, is een regio waar verschillende volwassenheidsniveaus in de wielerpraktijk worden waargenomen.
DE ELEKTRISCHE FIETSMARKT IN BELGIË: EEN DYNAMISCHE EN GROEIENMARKT
Ondanks de groeiende vraag kende de Belgische fietsmarkt in 2021 een lichte daling als gevolg van leveringsproblemen. In 2022 herstelde het bedrijf zijn gezondheid en noteerde het een groeipercentage van dubbele cijfers. Met meer dan 690.000 verkochte fietsen is het jaarlijkse groeipercentage 19%. Zoals op alle Europese markten, wordt deze positieve ontwikkeling mogelijk gemaakt door de e-bike segmenten, die goed zijn voor bijna de helft van de verkochte volumes ( 47,1% ). Volgens een vertegenwoordiger van Traxio, de belangrijkste vakbond van mobiliteitsprofessionals, worden de problemen van voorraad en aanbod opgelost en is de hele sector klaar om aan de vraag van fietsers te voldoen.
De e-bike markt in België: de opkomst van nieuwe segmenten
De Belgische fietsenmarkt kenmerkt zich door de opkomst van nieuwe segmenten in vergelijking met conventionele fietsen. Hoewel de trend van elektrische fietsen de afgelopen jaren al is benadrukt, wordt deze nog steeds jaar na jaar bevestigd. Tussen 2021 en 2022 is het volume van de verkochte e-bikes met 45% gestegen%. De dynamiek van het e-bike segment op de Belgische markt is zodanig dat dit segment in 2021 goed was voor 91,7% van de totale marktstijging. Terwijl e-bikes in 2019 slechts een derde van de wereldmarkt vertegenwoordigden. In slechts vier jaar tijd is de trend verschoven naar een bijna egalitaire relatie. Als gevolg hiervan verwachten Traxio-experts de komende jaren een marktomkering.
Op de Belgische markt is het e-bike segment in verschillende vormen verkrijgbaar. Elektrische sportfietsen, vrachtschepen en speedelecs doen het goed.
Elektrische sportfietsen: een groeiend segment
Over het algemeen wordt België beschouwd als een dynamische broedplaats voor de wielersport. Na vorig jaar te zijn getroffen door leveringsproblemen, haalt de elektrische versie in 2022 een inhaalslag in. Elektrische sportfietsen, of het nu gaat om racefietsen, grindfietsen of mountainbikes, krijgen steeds meer volgers, met bijna 24.250 verkochte exemplaren, een stijging van 145,4% in vergelijking met 2021.
Speedelecs bereiken een recordjaar
Onder voorbehoud van Europese regelgeving hadden speedelecs of speedbikes, die meer dan 25 km / u kunnen bedragen, in 2022 een recordjaar. In 2022 werden in totaal 17.592 fietsen geregistreerd, een stijging van 42,1% in vergelijking met 2021. Deze snelle fietsen spreken zowel individuen als professionals aan. Steeds meer bedrijven kopen deze fietsen voor hun interne wagenpark door te kiezen voor lease-oplossingen. Deze trend is populair vanwege de snelheid in drukke stedelijke gebieden en wordt vooral waargenomen in de regio Vlaanderen en in de grote steden van België.
Belgische wielrenners: een vraag gericht op ondersteuning en luxe
In België meldt 15,6% van de bevolking dat ze een elektrische fiets gebruikt om zich minstens één keer per jaar te verplaatsen. De economische situatie van de afgelopen jaren heeft ertoe geleid dat steeds meer Belgische huishoudens de fiets hebben geadopteerd. Zuiniger en in lijn met de hedendaagse ecologische zorgen, begint de elektrische fiets een geprefereerd reismiddel te worden voor dagelijkse reizen. Geconfronteerd met deze behoefte is het koopgedrag van fietsers gevarieerd, met twee hoofdtrends: de aankoop van fietsen of leasing.
De aankoop van e-bikes: een verwachting in kwaliteit en ondersteuning
In België geven fietsers de voorkeur aan speciaalzaken voor de aankoop van e-bikes. Deze winkels vertegenwoordigen inderdaad 64% van de omzet, met een eerlijke verdeling tussen conventionele en elektrische fietsen. Voor het multi-channel distributiekanaal ( inclusief speciaalzaken, doe-het-zelfmerken en online verkoop ) is de distributie echter minder gebalanceerd, met slechts 4 e-bikes uitverkocht op 10. Deze cijfers kunnen worden geïnterpreteerd als een behoefte aan fietsers om te worden geadviseerd en begeleid bij het kiezen van hun elektrische fiets. Deze behoefte aan herverzekering en kwaliteit komt ook tot uiting in de prijs en typologie van de gekozen fietsen.
In België bedraagt de gemiddelde prijs van een elektrische fiets 2200 euro, vergeleken met 1500 euro in Frankrijk. Volgens Traxio stijgt deze gemiddelde prijs elk jaar, met een stijging van het bereik ook in de gekozen technologieën. Daarom zien we de opkomst van naaffietsen met geïntegreerde snelheid. Tussen 2021 en 2022 is het aantal fietsen dat met deze technologie wordt verkocht met 55% gestegen%. Hoewel duurder dan fietsen met ontsporingen, hebben ze het voordeel dat ze gemakkelijker te onderhouden zijn.
Fietsleasing: een groeiend alternatief
Aan de andere kant kiezen steeds meer Belgen voor e-bike leasingoplossingen, zowel voor particulieren als voor bedrijven. Het onderhoudsgemak en de ondersteuning tijdens het gebruik ( onderhoud, reparatie, advies ) zijn factoren die individuen aanspraken. Wat bedrijven betreft, hebben de hulp- en belastingvoordelen van de overheid dit soort oplossingen aantrekkelijk gemaakt. Als gevolg hiervan ontstaan er steeds meer lease-aanbiedingen om geschikte oplossingen te bieden.
Volgens Acerta, een Belgisch bedrijf gespecialiseerd in human resources, heeft het aandeel werknemers dat een fiets gebruikt voor leasing als onderdeel van hun werk een recordhoogte bereikt. In het eerste kwartaal van 2022 beschikte 1,3% op basis van 260.000 werknemers over een leasefiets die via hun werkgever was verkregen. Dit betekent een stijging van 9,1% ten opzichte van het voorgaande jaar.
Maatregelen om fietsen in België te stimuleren
Met een investering van 5,2 euro per hoofd van de bevolking staat België op de 5e plaats van de landen waar de overheid het meest investeert in fietsbeleid. Het Belgische fietsplan, gelanceerd in 2021, loopt tot 2024 en beslaat drie hoofdgebieden:
- Vergemakkelijk de toegang tot fietsen en infrastructuur
- Verbeter de veiligheid en het comfort van fietsers ( inclusief vluchten )
- Democratiseer fietsen tussen alle segmenten van de bevolking
Dit plan is door de federale regering aangenomen en moet vervolgens in elke regio worden uitgevoerd. Naast dit plan bieden de regio’s steun voor de aankoop van fietsen. Zo is in Wallonië steun tot 450 euro beschikbaar voor de aankoop van een nieuwe elektrische fiets. In Brussel kan deze steun dankzij het Brussels Air-programma oplopen tot 900 euro.
DE DUTCH E-BIKE MARKT: een veranderende markt met goede vooruitzichten
Volgens onderzoeksorganisatie Statista meldde 65% van de Nederlanders in 2022 minstens één keer per week hun fiets te gebruiken. Nederland wordt gezien als fietsmodel in Europa. Als voorlopers in het gebruik van spierfietsen is het land al enkele jaren in transitie naar elektrische fietsen.
De Nederlandse fietsmarkt: geconfronteerd met uitdagingen op het gebied van aanbod
2021 werd gekenmerkt door een lichte daling van de verkoop van elektrische fietsen als gevolg van een tekort aan grondstoffen, het was ook het eerste jaar dat de verkoop van elektrische fietsen in volume hoger was dan die van conventionele fietsen. In 2022, met 486.000 verkochte exemplaren, waren e-bikes goed voor 57% van het verkoopvolume, een stijging van 5 punten. Deze goede prestaties moeten echter worden genuanceerd, aangezien de markt in de eerste helft van 2022 werd beïnvloed door voorraadproblemen, wat resulteerde in een algehele daling van 7% in vergelijking met 2021. Over een periode van twee jaar vertegenwoordigt dit een volumeverlies van 22%, het laagste niveau in 10 jaar.
Nederlandse fietsers: naar een enorme overstap naar elektrisch?
Gewend aan klassieke fietsen wenden steeds meer Nederlandse fietsers zich tot elektrische fietsen, wat in 2022 leidde tot een daling van 17% in het klassieke fietssegment. Deze stap naar elektriciteit hielp de totale marktwaarde met 2% te verhogen tot een omzet van 1,5 miljard euro. Ongeveer 80% van deze waarde kan worden toegeschreven aan e-bikes, waarvan de gemiddelde prijs in 2022 met 4% is gestegen. Om nu een elektrische fiets in Nederland te kopen, kost het gemiddeld 2.489 euro. Volgens RAI, de belangrijkste vereniging van fietsprofessionals, komt dit door het gebrek aan beschikbaarheid van sommige onderdelen.
Het nationale aanbod, bestaande uit prestigieuze merken als VanMoof en Gazelle, slaagt er niet in om alle vraag op te vangen. Export wordt daarom een voorkeursoplossing. Recente Taiwanese douanecijfers wijzen op een stijging van 10,1% van de e-bike-uitvoer naar Nederland. Vorig jaar werden bijna 370.000 eenheden geëxporteerd, wat neerkomt op een geschatte marktwaarde van € 482,8 miljoen.
Voor een derde van de Nederlandse fietsers is prijs het belangrijkste obstakel voor de adoptie van een elektrische fiets. In het licht van deze vraag en om leveringsproblemen te omzeilen, worden nieuwe oplossingen ontwikkeld. Trends in leasing en de tweedehandsmarkt ontstaan. Hoewel 96% van de e-bikes in Nederland momenteel in particulier bezit is, wordt 4% van de fietsen via lease-oplossingen in omloop gebracht, voor particulieren maar ook voor professionals. Hoewel dit misschien een klein percentage lijkt, vertegenwoordigt het bijna 200.000 fietsen. Wat de tweedehandsmarkt betreft, groeit deze. Tegenwoordig vertegenwoordigt het 20% van de gekochte fietsen, met een gemiddelde prijs van 992 euro.
Net als Belgische fietsers geven Nederlandse fietsers de voorkeur aan fysieke winkels voor de aankoop van fietsen. Tijdens de pandemie is de online verkoop gestegen, maar ze hebben geen duurzaam marktaandeel behouden. In 2022 daalde de online verkoop met 20%, met 136.000 verkochte exemplaren.
Als reactie op deze sterke vraag voorspellen sommige prognoses een CAGR ( samengesteld jaarlijks groeipercentage ) van 11,95% in termen van inkomsten tussen 2022 en 2028. De volwassenheid van de Nederlandse markt verklaart deze prognoses, die minder indrukwekkend zijn dan in andere markten.
De Nederlandse overheid: een voorbeeld om te volgen in de fietspolitiek
Met een van de hoogste modale aandelen ter wereld is Nederland een pionier in het fietsbeleid. In 1990 had de regering al verklaard voornemens te zijn het gebruik van fietsen te democratiseren. Na de uitvoering van het eerste plan in 1990 bracht het tweede plan in 2018 alle belanghebbenden van het Nederlandse bedrijf samen om een 7-puntenplan op te stellen:
- Canada’s plaats behouden als een Cycling First Nation
- Vergroot fietsruimten in steden
- Verbetering van de kwaliteit van regionale fietsroutes
- Optimaliseer transitie en intermodaliteit
- Promoot de fiets gericht
- Verminder het aantal fietsongevallen
- Kennis over fietsen verbeteren
Naar aanleiding van dit tweede plan werd voor de periode 2022-2025 een derde opgesteld. Deze laatste beschouwt de fiets als een sociaal object en is met name van plan het fietsprobleem verplicht te stellen bij het creëren van nieuwe woningen, fietsen toegankelijk maken voor mensen met een laag inkomen en het aantal fietskilometers tegen 2027 met 20% verhogen. In dit nieuwe plan kunnen we ook prikkels vinden, zoals het aanmoedigen van bedrijven om 21 cent per kilometer aan hun werknemers te betalen.
Het voorbeeld van de Nederlandse regering laat zien dat goede prestaties gepaard gaan met steeds geavanceerdere maatregelen om het fietsen te versterken. Nederland is na Ierland het land dat het meest investeert in zijn fietsbeleid, met € 13,6 per hoofd van de bevolking.
DE LUXEMBURG E-BIKE MARKT: EEN MARKT NOG IN ZIJN VROEGE STAGES
Een ontluikende markt die Europese trends volgt
Luxemburg is geen uitzondering op de trend die tussen 2020 en 2021 werd waargenomen. Na de pandemie wendden Luxemburgse consumenten zich ook tot e-bikes. Desondanks staat de e-bike-markt nog in de kinderschoenen in Luxemburg, maar er wordt voorspeld dat deze goede vooruitzichten op ontwikkeling zal hebben. Volgens de onderzoeksorganisatie Statista zal de e-bikemarkt in Luxemburg de komende jaren naar verwachting bijzonder sterk groeien, tussen 2023 en 2029 geschat op 20. Economische omstandigheden, met stijgende brandstofprijzen, zouden deze prognoses moeten bevestigen.
Een profiel van een onderhoudsbewuste fietser
Na de golf van enorme aankopen die uit de pandemie komen, zien professionals uit de industrie een vertraging van nieuwe e-bike-aankopen in Luxemburg. De focus ligt meer op onderhoud, met een toename van het aantal winkelbezoeken voor dit type service. Fietsers, voornamelijk tussen de 35 en 50 jaar oud, uiten de noodzaak om gerustgesteld te worden over de levensduur van hun fietsen.
Luxemburg: een fietsbeleid staat nog in de kinderschoenen
Met een modaal aandeel van 2% fietsen in 2017 heeft Luxemburg een ambitieus fietsplan opgesteld om tegen 2035 11% te bereiken. Dit plan, gelanceerd in 2022, volgt het plan voor duurzame mobiliteit dat tussen 2012 en 2018 is opgesteld. Dit is een klein onderdeel van een breder mobiliteitsbeleid en het is ook van plan het modale aandeel van de auto te verminderen van 46% tot 25%. Om dit te bereiken, is Luxemburg van plan de volgende maatregelen te nemen:
- Goedkeuring van een fietsvriendelijke regeling, zoals een wet ter versterking van de veiligheid van het nationale fietsnetwerk en ter introductie van het concept “express fietspad”.
- Wijziging van de wegcode, met onder meer voetgangersovergangen, niet-verplichte fietspaden, fietsstraten en het voorschrijven van een zijdelingse afstand van 1,5 meter bij het passeren. Dit omvat ook maatregelen om het verkeer in wijken te beteugelen.
- Oprichting van een aantrekkelijk en veilig nationaal fietsnetwerk, zowel voor dagelijkse reizen als voor fietstoerisme, ook in landelijke gebieden, waar fietsers niet gedwongen worden in het verkeer te reizen.
- Integratie van fietsen in alle infrastructuur- en transportaanbiedingen.
Naast deze meer algemene richtlijnen heeft de Luxemburgse regering maatregelen ingevoerd die een directe impact hebben op de fietsersportfolio. De laatste maatregel is de btw-verlaging op e-bikes sinds 1 januari. Zo betekent dit voor een fiets van 5000 euro een daling van 400 euro. Hoewel deze maatregel nog niet algemeen bekend is, zou hij de vraag moeten stimuleren.
Benelux, een zone van contrast met verschillende volwassenheidsniveaus
Concluderend presenteert het Benelux-gebied markten in verschillende stadia van volwassenheid op het gebied van e-bikes. De Luxemburgse markt is nog in ontwikkeling, maar volgt Europese trends in duurzame mobiliteit. Luxemburgse consumenten hebben een groeiende belangstelling voor e-bikes getoond en creëren een opkomende markt met veelbelovend groeipotentieel. Een opvallend kenmerk van deze opkomende markt is de toegenomen vraag naar onderhoudsdiensten om de levensduur van bestaande fietsen te verlengen. Het is daarom cruciaal om kwaliteitsdiensten te leveren en aan de verwachtingen van fietsers te voldoen.
In België groeit de e-bikemarkt snel en biedt veelbelovende vooruitzichten. De nieuwe marktsegmenten, de nadruk op kwaliteit en ondersteuning, evenals gunstige overheidsmaatregelen ondersteunen deze positieve ontwikkeling.
In Nederland daarentegen is de e-bikemarkt volwassen en staat voor uitdagingen op het gebied van elektrische conversie en veranderende vraag. Nederlandse fietsers, al gewend aan klassieke fietsen, schakelen massaal over op elektrische fietsen, wat voor dit segment een groeidaling veroorzaakt. De Nederlandse markt wordt echter geconfronteerd met aanbodproblemen en een groeiende vraag die aanpassing van het aanbod vereist.
Samenvattend biedt het Benelux-gebied een gediversifieerd beeld van de e-bike-markten, variërend van een ontluikende markt in Luxemburg tot een bloeiende markt in België en een volwassen maar evoluerende markt in Nederland. Elke markt biedt unieke kansen en specifieke uitdagingen, die een op maat gemaakte aanpak vereisen om aan de behoeften van de consument te voldoen en groeimogelijkheden te benutten.