Verzameling van gegevens en stadsmobiliteit: essentiële maar tegelijk ook omstreden vooruitgang
Het beheer van de gegevens in de sector van de mobiliteit is een strategische uitdaging. De informatie van de gebruikers dient om beter inzicht te verwerven in de stromingen, de zones en oorzaken van de onveiligheid, de gedragingen en om het aanbod van transport en diensten beter aan te passen teneinde de multimodaliteit te bevorderen.
De urban data is dus noodzakelijk om predictieve beheerinstrumenten van het verkeer te ontwikkelen die de stadsmobiliteit verbeteren. Begrijpen, anticiperen, verbeteren, ontwikkelen, analyseren, de impact op het milieu meten, waarde creëren, de stad toegankelijk maken voor iedereen… krachtige uitdagingen voor de steden. Om dit type van algoritme te creëren, verwerven de ontwikkelde technologieën gegevens die, indien ze de normgeving omtrent de gegevens niet respecteren, de persoonlijke vrijheid kunnen aantasten en gezien kunnen worden als opdringerig, waarbij de gebruikers het gevoel krijgen geobserveerd, gelokaliseerd, gevolgd te worden…
De Smart Cities beschikken over een krachtig netwerk voor de productie, met de verbonden burgers, van informatie, IoT, geolokalisatie, breedband en weldra supersnel breedband met 5G… Ondanks het scepticisme van sommige gebruikers, wordt het model uitgetest: wanneer één en dezelfde applicatie ons de keuze voorstelt van verschillende transportmiddelen volgens onze voorkeur, dan is dit dankzij deze gegevens die samengebracht zijn. De digitale instrumenten gebruikt voor het verbeteren van het mobiliteitsaanbod stelt evenwel de kwestie van de plaats en de bescherming van de gebruiker en zijn privéleven.
Welk evenwicht tussen het algemeen belang en het risico van verlies van de persoonlijke vrijheden?
AVG en gegevensbescherming: herinneringen
De term “gegevens” betekent “elke informatie die verwijst naar een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon” en wordt gebruikt voor het zoeken, verzamelen, bewaren, doorgeven of blokkeren.
In Europa, wordt het verzamelen en verwerken van gegevens sterk geregeld door de algemene verordening betreffende de gegevensbescherming (AVG). In 2018, is de verordening aangepast om de rechten van de individuen te versterken. Deze verordening is van toepassing op alle ondernemingen, organisaties of verenigingen, in alle fasen van het beheer van gegevens. Sancties worden ingevoerd in geval van het niet naleven van de regels en deze kunnen vrij streng zijn (tot 4% van de omzet van de onderneming).
De AVG verbindt er zich dus tot verschillende rechten toe te kennen aan de individuen:
- De toestemming: De gebruikers moeten hun toestemming verlenen betreffende het verzamelen en verwerken van de gegevens.
- Het recht van de personen: De invoering van nieuwe rechten, met name het recht op toegang tot de informatie van de gebruiker door deze laatste, het recht op vergeten van de vraag van de gebruiker, beschikken de ondernemingen op een termijn van één maand om de gegevens te wissen of nog het recht op verzet waarbij de gebruiker zich kan verzetten tegen de verwerking van de gegevens die hem aanbelangen.
- De transparantie: De ondernemingen moeten precieze informatie verstrekken over de manier waarop de gegevens verzameld, gebruikt, opgeslagen,… worden.
- De verantwoordelijkheid: De verantwoordelijke voor de verwerking van de gegevens moet kunnen bewijzen dat de regels gerespecteerd zijn.
Voor meer informatie, ga naar de website van de CNIL, waar u alle stappen vindt die ingevoerd moeten worden door de ondernemingen voor het respecteren van de AVG.
Mobiliteit en reglementering: welke beveiligingen en gebruiken?
Bij het verzamelen, moet de onderneming zich afvragen of de principes van de wettelijke informatie, van de toestemming van de gebruiker of het rechtmatig belang van de onderneming gerespecteerd zijn. De onderneming dient enkel die gegevens te verzamelen die nodig zijn om een doelstelling na te streven. Het gaat om het principe van minimalisering van de gegevens.
De EU-verordening n°2017/1926 van 31 mei 2017 vraagt aan elke lidstaat de creatie van een uniek nationaal toegangstpunt voor de gegevens van elk aanbod van nationale mobiliteit. Het verzamelt het geheel van gegevens die de reiziger nodig heeft op het territorium. De Wet van de Oriëntatie van de Mobiliteit (WOM) wijst de territoriale gemeenschappen aan als verantwoordelijken voor de terbeschikkingstelling van deze gegevens op transport.data.gouv.fr en stelt de bevoegde Regelgevende instantie voor transport aan in geval van geschillen. De organiserende autoriteiten voor de mobiliteit, de transportoperatoren en leveranciers van mobiliteitsdiensten moeten in dit nationaal toegangspunt de gegevens van hun diensten en netwerken ter beschikking stellen die nodig zijn om de reizigers te informeren.
De verbonden voertuigen, die steeds talrijker aanwezig zijn op de markt, beschikken over een systeem aan boord voor het verzamelen en verwerken van de gegevens over de voertuigen, de trajecten en gebruikers. Deze gegevens worden gebruikt voor diensten zoals de assistentie, de reparatie en het onderhoud, het beheer van het park… De constructeurs van auto’s hebben deze instrumenten reeds ingevoerd, maar iedereen zou dit moeten doen, ook al leidt dit concurrentie. De gegevens moeten worden geanonimiseerd bij de overdracht, om de individuele vrijheden te respecteren. In sommige gevallen, kan een persoon evenwel geïdentificeerd worden aan de hand van gegevens, met name bij de detectie van een ongeluk wanneer het voertuig informatie doorstuurt naar de hulpdiensten. In dat geval, voorziet WOM dat de verzamelde gegevens deze barrière van anonimisering kunnen overschrijden.
De persoonsgegevens bij Velco
Velco stelt verbonden oplossingen voor die berusten op het verzamelen en analyseren van gegevens over de voertuigen, trajecten en gebruikers. Alle elementen van de AVG en de WOM worden toegepast, van de verzameling van gegevens tot de opslag, eveneens beveiligd.
Het vertrouwelijkheidsbeleid brengt de verzamelde gegevens en hun doeleind in alle duidelijkheid in kaart: Welke gegevens? Hoe? Waarom? Waar? Door wie? Hoelang? De gegevens worden geanonimiseerd en apart opgeslagen, ze kunnen dus niet gekruist worden om alle gegevens van het voertuig, de trajecten en de identiteit van eenzelfde gebruiker te verkrijgen.
De gegevens verzameld door Velco zijn gegevens zoals de naam en voornaam, geboortedatum of het e-mailadres van de gebruikers bij de creatie van een account. Andere gegevens worden verzameld zoals het telefoonnummer of het postadres als die spontaan opgegeven worden. Via de applicatie van het verbonden stuur Wink Bar, heeft de onderneming toegang tot de gegevens van uw verbonden voertuig. Velco verzamelt deze informatie met de bedoeling het contract te volbrengen dat ondertekend is met zijn klanten, om met u te communiceren over uw account of om u informatie te verstrekken over de applicatie.
Een intelligente mobiliteit dankzij de data
Zelfs al hebben de gebruikers twijfels, de gegevens zijn goed beveiligd op Europees en nationaal niveau. De operatoren, constructeurs en leveranciers van mobiliteit moeten de reglementering van kracht omtrent de gegevens toepassen om bij te dragen tot de intelligente evolutie van het mobiliteitsaanbod.
De individuele toestemming om deel te nemen aan de identificatie van de tendens of precieze gegevens in geval van een ongevluk is een kleine opoffering ten opzichte van de voordelen die men kan hebben in het dagelijks transport.
Zolang de spilfiguren van de mobiliteit deze reglementering respecteren, betekent dit een vooruitgang voor alle gebruikers, openbare organismen en professionals in de sector. De verandering van de steden in het teken van een groenere, multimodale, veiliger en inclusieve mobiliteit is niet denkbaar zonder de volledige benutting van de urban data.